Khí hậu hàn đới là gì? Những điều bạn cần biết về vùng đất lạnh giá

Khí hậu hàn đới là gì? Chắc hẳn khi nhắc đến những vùng đất băng giá, bạn sẽ nghĩ đến những đỉnh núi tuyết trắng xóa, những tảng băng khổng lồ trôi nổi trên biển, hay hình ảnh gấu Bắc Cực và chim cánh cụt đang sống trong một thế giới hoàn toàn khác biệt. Đó chính là những nét đặc trưng của vùng khí hậu hàn đới. Trong bài viết này, Thời tiết sẽ cùng bạn tìm hiểu về vùng đất đầy ấn tượng này.

Định nghĩa chuyên sâu khí hậu hàn đới là gì?

Hãy tưởng tượng bạn đang đứng ở một nơi mà ánh nắng mặt trời gần như không đủ để làm ấm không khí, nơi gió buốt thấu xương và băng tuyết bao phủ gần như quanh năm. Đó chính là khí hậu hàn đới.

Vậy điều gì đã tạo nên kiểu khí hậu đặc biệt này?

• Yếu tố chính là góc chiếu sáng của Mặt Trời. Do vị trí địa lý, ánh sáng Mặt Trời chiếu tới đây rất yếu khiến nhiệt lượng nhận được cực kỳ thấp.
• Kết hợp với gió lạnh thổi từ các tảng băng khổng lồ và sự tồn tại của băng tuyết vĩnh cửu, nhiệt độ ở đây luôn duy trì ở mức thấp, thậm chí có thể xuống tới -50°C hoặc thấp hơn.

Tất cả những yếu tố này đã hình thành nên một trong những môi trường sống khắc nghiệt nhất hành tinh.

Đặc điểm nổi bật của khí hậu hàn đới

Để hiểu rõ hơn về khí hậu hàn đới là gì, chúng ta không thể bỏ qua những đặc điểm đã tạo nên sự khắc nghiệt nhưng đầy cuốn hút của nó. Hãy cùng khám phá những yếu tố đã định hình nên cảnh quan và sự sống tại đây.

Nhiệt độ và lượng mưa

Nói đến khí hậu hàn đới là nói đến sự lạnh giá. Nhiệt độ trung bình ở đây luôn ở mức thấp, với những mùa đông dài và cực kỳ khắc nghiệt, nhiệt độ có thể xuống dưới -50°C và thậm chí thấp hơn. Mùa hè rất ngắn và lạnh, nhiệt độ hiếm khi vượt quá 10°C.

Lượng mưa tại các vùng này cũng vô cùng ít ỏi, chủ yếu dưới dạng tuyết rơi nhẹ. Nguyên nhân là do không khí lạnh ở đây chứa rất ít hơi nước, khiến cho quá trình ngưng tụ và tạo mưa trở nên khó khăn.

Thực vật và Động vật

Mặc dù điều kiện sống cực kỳ khó khăn, các vùng hàn đới vẫn tồn tại một hệ sinh thái vô cùng độc đáo. Thay vì cây xanh cao lớn, bạn sẽ thấy những thảm thực vật thấp, kiên cường như rêu và địa y bao phủ các tảng đá. Chúng là những loài thực vật tiên phong, đã thích nghi để sống sót trong môi trường băng giá.

Động vật ở đây cũng có những “siêu năng lực” để thích nghi. Chúng sở hữu lớp mỡ dày, bộ lông hoặc da chống lạnh, giúp giữ ấm cơ thể. Chúng ta có thể kể đến những “cư dân” nổi tiếng như gấu Bắc Cực với bộ lông trắng muốt, cáo tuyết nhanh nhẹn, hay loài chim cánh cụt đáng yêu ở Nam Cực, tất cả đều là những hình ảnh biểu trưng cho sự sinh tồn mãnh liệt.

Địa hình và cảnh quan

Khí hậu hàn đới đã tạo ra những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và ngoạn mục. Toàn bộ vùng đất được bao phủ bởi băng vĩnh cửu và băng hà, nơi những dòng sông băng khổng lồ từ từ trôi ra biển. Các khu vực ven biển hoặc không bị đóng băng quanh năm là đài nguyên, với một lớp đất đóng băng vĩnh cửu bên dưới.

Và dĩ nhiên, không thể không nhắc đến một trong những hiện tượng tự nhiên đẹp nhất và kỳ ảo nhất: cực quang. Những dải ánh sáng đủ màu sắc nhảy múa trên bầu trời đêm ở Bắc Cực hay Nam Cực chính là món quà mà khí hậu hàn đới ban tặng cho những người may mắn được chiêm ngưỡng.

Phân loại khí hậu hàn đới theo Köppen

Để có cái nhìn sâu hơn về khí hậu hàn đới là gì, chúng ta cần hiểu rằng nó không chỉ là một kiểu khí hậu duy nhất. Các nhà khoa học đã chia nhỏ nó thành những loại hình khác nhau, và hệ thống phân loại Köppen là một trong những cách phổ biến nhất để làm điều đó. Hệ thống này dựa trên nhiệt độ và lượng mưa để xác định các vùng khí hậu trên toàn cầu, giúp chúng ta dễ dàng hình dung và nghiên cứu hơn.

Khí hậu lãnh nguyên (ET – Tundra)

Nếu bạn đã từng nghe đến những vùng đất có mùa hè ngắn ngủi và băng giá, đó chính là khí hậu lãnh nguyên. Đặc trưng của kiểu khí hậu này là nhiệt độ tháng ấm nhất chỉ dao động từ 0°C đến 10°C. Tuyết tan một chút vào mùa hè, nhưng lớp đất bên dưới vẫn đóng băng vĩnh cửu.

Kiểu khí hậu này thường được tìm thấy ở các vùng ven biển của Bắc Băng Dương, các khu vực phía bắc của Canada, Alaska, Siberia, và một số vùng núi cao. Cảnh quan ở đây chủ yếu là đài nguyên, với thảm thực vật thấp như rêu và địa y.

Khí hậu băng giá vĩnh cửu (EF – Ice Cap)

Đây là kiểu khí hậu khắc nghiệt nhất trên Trái Đất, nơi mà cái lạnh thực sự không bao giờ buông tha. Khác với lãnh nguyên, khí hậu băng giá vĩnh cửu có nhiệt độ trung bình của tất cả các tháng đều dưới 0°C. Điều này có nghĩa là tuyết không bao giờ tan, tạo thành những lớp băng dày tích tụ qua hàng nghìn năm.

Các vùng tiêu biểu cho kiểu khí hậu này chính là Nam Cực và tấm băng Greenland. Những nơi này gần như không có sự sống thực vật, chỉ có một số loài động vật như chim cánh cụt (ở Nam Cực) và gấu Bắc Cực (ở các rìa của tấm băng Greenland) có thể sinh tồn.

Sau khi tìm hiểu về khí hậu hàn đới là gì hẳn là bạn đã thấy được sự đa dạng và phong phú của thiên nhiên liên quan đến vùng đất này rồi phải không nào? Theo dõi dbtt.mobi để khám phá nhiều điều thú vị hơn về “mẹ thiên nhiên” của chúng ta nhé.